Αντίλογος: Ιουνίου 2011

Αποσπασματική και αμφιλεγόμενη η επιλογή της πιλοτικής κομποστοποίησης “κλαδοκάθαρων”

Σαφές δείγμα γραφής της δημοτικής αρχής, στο φλέγον ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, αποτελεί η υπογραφή προγραμματικής σύμβασης για τη διαχείριση των “κλαδοκάθαρων”. Το θέμα ήρθε στο δημοτικό συμβούλιο της 5^ης/7/2011, όπου και υπερψηφίστηκε, με τη συνδρομή και της παράταξης του κ. Πανταζόπουλου. Στο ρόλο του αντισυμβαλλόμενου – εργολάβου, το ΤΕΙ Κρήτης. Η συγκεκριμένη απόφαση, το λιγότερο που θα μπορούσε να ειπωθεί, δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Τόσο ως προς τη σκοπιμότητά της, όσο και ως προς το προσδοκώμενο όφελος.

Αναφέρουμε, συνοπτικά, τους κυριότερους λόγους:

· Πρόκειται για αποσπασματική αντιμετώπιση, αφού τα προϊόντα των κλαδεμάτων αποτελούν μόνο το 2,86 % των συνολικών αστικών στερεών αποβλήτων της πόλης. Αποτελούν, ταυτόχρονα, μόνο το 5,72 % των συνολικών ζυμώσιμων οργανικών που παράγονται.

· Το περιεχόμενο της προγραμματικής σύμβασης δεν αφήνει περιθώρια για μελλοντικά οφέλη. Ο εργολάβος κάνει τις μελέτες, εγκαθιστά (νοικιάζει) τον εξοπλισμό και λειτουργεί την πιλοτική μονάδα με δικό του προσωπικό, για 30 μήνες. Ο δήμος, απλά, μεταφέρει το προϊόν των κλαδεμάτων. Με τη λήξη της σύμβασης δεν απομένει τίποτα. Ο εργολάβος αποσύρει εξοπλισμό και προσωπικό και ο δήμος, αν θέλει, πρέπει να ξαναρχίσει από το σημείο μηδέν.

· Βρίσκεται πολύ πίσω από αυτό που έχουμε ανάγκη σήμερα, αφού το σύνολο των παραγόμενων οργανικών μπορούμε και οφείλουμε να το διαχειριζόμαστε τοπικά, με την ανάπτυξη και στήριξη της οικιακής κομποστοποίησης, αλλά και με μια δημοτική εγκατάσταση κομποστοποίησης (στη θέση αυτής που επιλέχθηκε ή μιας αντίστοιχης μελλοντικής, που θα μπορούσε να κατασκευάσει ο δήμος).

· Προσπερνιέται αδιάφορα η άθλια εικόνα της ανακύκλωσης στην πόλη, όπου μόνο ένα απορριμματοφόρο είναι διαθέσιμο γι αυτή τη δουλειά, στο πλαίσιο ενός διάτρητου κεντρικού συστήματος ανακύκλωσης, αυτού των μπλε κάδων της περιβόητης (ιδιωτικής) ΕΕΑΑ. Με αποτέλεσμα ένα ισχνότατο ντροπιαστικό ποσοστό, της τάξης του 3,43 %. Σε ένα προνομιακό πεδίο, στο οποίο, επίσης, θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα ο δήμος τοπική διαχείριση (όπως ο γειτονικός δήμος Βύρωνα) και στο οποίο θα μπορούσαν να υπάρξουν θεαματικά αποτελέσματα μέσα σε λίγο χρόνο.

· Αγνοείται παντελώς το πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να κινηθεί ο δήμος. Θα είναι ο υφιστάμενος περιφερειακός σχεδιασμός (των μεγάλων κεντρικών, σύνθετων και υψηλού κόστους εγκαταστάσεων, της πλήρους ασυδοσίας των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, της κυριαρχίας της λογικής της ενεργειακής αξιοποίησης – καύσης, της συντήρησης των εκτρωμάτων, τύπου Φυλής – Κερατέας - Γραμματικού, κλπ.); Ή θα είναι ένας εναλλακτικός σχεδιασμός αποκεντρωμένης διαχείρισης, βιώσιμης, χαμηλού κόστους κατασκευής και λειτουργίας (συνεπώς και χαμηλών δημοτικών τελών), με βάρος στη διαλογή στην πηγή, στην ανάκτηση και στην κομποστοποίηση, προσιτό στους πολίτες, με την ευθύνη της διαχείρισης και των προσδοκώμενων οφελών στο δήμο;

· Αποκρύπτεται (ή αγνοείται) το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε περίοδο αναμόρφωσης και επικαιροποίησης του περιφερειακού σχεδιασμού (με αδιαφανή, φυσικά, τρόπο). Κάτι που δημιουργεί την υποχρέωση στο δήμο Ηλιούπολης, όπως και σε κάθε άλλο δήμο της Αττικής, να διεκδικήσει πλήρη ενημέρωση, συμμετοχή σε μια ανοιχτή διαβούλευση και ριζική ανατροπή του περιεχομένου του. Είναι καιρός, πλέον, όλοι οι δήμοι της Αττικής να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο στις υποχρεώσεις που δημιουργεί η όποια διαχείριση των απορριμμάτων και να εγκαταλείψουν την απαράδεκτη τακτική του “μακριά από μας”, που καταδικάζει σε χρόνιο μαρασμό περιοχές, όπως αυτές της Δυτικής Αθήνας.

Η υπόσχεση του κ. δημάρχου ότι προτίθεται να οργανώσει ημερίδα και νέα συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για το συνολικό ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων ακούγεται και αόριστη και παρελκυστική. Βάζουμε το εξής απλό ερώτημα: αν ο διάλογος που επαγγέλλεται ο κ. δήμαρχος οδηγήσει (μετά από 3 μήνες, για παράδειγμα) στο τεκμηριωμένο συμπέρασμα ότι το έργο που περιγράφεται στην προγραμματική σύμβαση ή το έργο της κομποστοποίησης του συνόλου των οργανικών της πόλης είναι σε θέση να το αναλάβει άμεσα ο ίδιος ο δήμος (πράγμα πολύ πιθανό), τι θα πράξει; Θα ακυρώσει την προγραμματική σύμβαση, θα τη συντηρήσει, παράλληλα με τη δική του δραστηριότητα (φορώντας ένα αξιοσέβαστο οικονομικό καπέλο στην πόλη) ή θα αναβάλλει τις δικές του δράσεις, για να μη φανεί ασυνεπής στις υποχρεώσεις του;

Καλούμε τη δημοτική αρχή της πόλης να μην προχωρήσει στην υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, βάζοντας τόσο χαμηλά τον πήχη των επιδιώξεών της. Να προχωρήσει σε μια ουσιαστική αποτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης, συνεργαζόμενη με τους εργαζόμενους του δήμου και όσους φορείς της πόλης θέλουν και μπορούν να συνεισφέρουν και σε μια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, που θα έχει αποκλειστικό θέμα τη διαχείριση των απορριμμάτων. Εκεί θα πρέπει να συζητηθεί το γενικό πλαίσιο της διαχείρισης, οι προτεραιότητες και οι στόχοι για την πόλη, καθώς και η ιεράρχηση των αναγκαίων δράσεων, χωρίς καμία καθυστέρηση.

Στο μεταξύ, οφείλει να ορθώσει ανάστημα απέναντι στην απαράδεκτη κυβερνητική πολιτική στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, που προωθείται με αδιαφανή τρόπο από την αποκεντρωμένη διοίκηση (ενώ είναι αρμοδιότητα της αιρετής περιφερειακής διοίκησης) και να διεκδικήσει ρόλο στη διαμόρφωση του νέου περιφερειακού σχεδιασμού.

Ποσοτικά στοιχεία της διαχείρισης απορριμμάτων στην Ηλιούπολη

1. Το σύνολο των αστικών στερεών απορριμμάτων (ΑΣΑ) της Ηλιούπολης, για το 2010, ανέρχεται στους 34.943 τόνους, ενώ η πρόβλεψη για το 2014 είναι 36.000 τόνοι, περίπου.

2. Από αυτά, υπολογίζεται ότι είναι οργανικά απόβλητα (μπορούν να κομποστοποιηθούν, δηλαδή), περίπου το 50 %, δηλαδή οι 17.470 τόνοι.

3. Τα προϊόντα πρασίνου (αυτά που αφορά η προγραμματική σύμβαση), σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση είναι, περίπου, 1.000 τόνοι/έτος. Με άλλα λόγια, δηλαδή, μόνο το 2,86 % του συνόλου των ΑΣΑ και μόνο το 5,72 % του συνόλου των παραγόμενων οργανικών.

4. Η ανακύκλωση γίνεται με το σύστημα των μπλε κάδων, κάτω από την ομπρέλα της ΕΕΑΑ. Έχουμε ζητήσει τη σχετική σύμβαση, η οποία ακόμη αναζητείται. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΑΑ, υπάρχουν εγκατεστημένοι 250 κάδοι, η αποκομιδή γίνεται από ένα (1) απορριμματοφόρο, που πραγματοποίησε 362 δρομολόγια μέσα στο 2010, παραδίδοντας μια ποσότητα, περίπου, 1.600 τόνων, από τους οποίους τα καθαρά ανακτήσιμα ήταν 1.201 τόνοι (η διαφορά προκύπτει από το γεγονός ότι στους μπλε κάδους πέφτουν και πολλά μη ανακυκλώσιμα υλικά, αποτέλεσμα της πλημμελούς λειτουργίας του συστήματος). Το ποσοστό της ανακύκλωσης, συνεπώς, είναι 3,43 %.

5. Στον τομέα της κομποστοποίησης η κατάσταση είναι ακόμη πιο απογοητευτική. Η μόνη υπαρκτή δραστηριότητα των τελευταίων ετών ήταν η διανομή, από την προηγούμενη δημοτική αρχή, ενός μικρού αριθμού κάδων οικιακής κομποστοποίησης. Έκτοτε, κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να υποστηρίξει και να επεκτείνει το συγκεκριμένο πιλοτικό πρόγραμμα (;), πολύ δε περισσότερο να αξιολογήσει τα αποτελέσματά του. Τα παραδείγματα συμπολιτών μας, που γνωρίζουμε ότι κάνουν συστηματικά οικιακή κομποστοποίηση και ανακύκλωση, πείθουν ότι μπορεί να υπάρξει μια σημαντική μείωση των οικιακών απορριμμάτων (που οδηγούνται στους πράσινους κάδους και από εκεί στη Φυλή), της τάξης του 80 %.

Αντίλογος

Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011

ΝΕΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ